โรงงาน ‘อายิโนะโมะโต๊ะ’ ปลอดภัยไร้ปนเปื้อน ตอน 2 : DON’T GENERATE ไม่สร้างสิ่งปนเปื้อน

โรงงาน อายิโนะโมะโต๊ะ ใส่ใจในการผลิตทุกขั้นตอนเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ทั้งคุณภาพดีและปลอดภัย โดยทุกแห่งจะใช้ การจัดการและป้องกันไม่ให้มีการปนเปื้อนทางกายภาพ (Physical Contamination Prevention) เพื่อให้มั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ทุกชิ้นของอายิโนะโมะโต๊ะจะสะอาด ปลอดภัย ไร้สิ่งปนเปื้อน

โดยวิธีการนี้จะมีหลักการที่สำคัญ 3 ประการ คือ

Don’t Bring - ไม่นำเข้า : ป้องกันการปนเปื้อนจากความเสี่ยงภายนอก

Don’t Generate - ไม่ทำให้เกิด : ป้องกันการเกิดสิ่งปนเปื้อนในกระบวนการผลิต

Remove - กำจัดออกไป : การกำจัดการปนเปื้อนอย่างมีประสิทธิผล เพื่อรับรองความปลอดภัยและคุณภาพของผลิตภัณฑ์
 

เราพาไปดูวิธี Don’t Bring [แทรกลิงก์บทความตอน 1] ซึ่งเป็นการป้องกันการปนเปื้อนจากภายนอกมาแล้ว ต่อไปเราจะชวนไปดูขั้นต่อมาคือ Don’t Generate หรือ การป้องกันสิ่งปนเปื้อนที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิตนั่นเอง

ในขั้นตอนการผลิต ต้องป้องกันอย่างรัดกุมแน่นหนาทุกกระบวนการ เพื่อให้แน่ใจได้ว่าแต่ละส่วนนั้นจะไม่ทำให้เกิดสิ่งแปลกปลอมและการปนเปื้อนลงไปในผลิตภัณฑ์ของเรา ในโรงงานอายิโนะโมะโต๊ะมีการดูแลเรื่องการปนเปื้อนใน 3 ส่วนที่สำคัญ ดังนี้

 

1
ชิ้นส่วนเครื่องจักร และ อุปกรณ์ที่สัมผัสกับสินค้า 



 

เครื่องจักรและอุปกรณ์ต่าง ๆ ในกระบวนการผลิตนั้นสัมผัสกับผลิตภัณฑ์โดยตรง ดังนั้น โรงงานของเราจึงใส่ใจในการเลือกใช้เครื่องจักรและอุปกรณ์ที่มีความเหมาะสมทั้งในด้านวัสดุและการใช้งาน จะต้องได้รับการออกแบบและสร้างจากวัสดุที่ทนทานต่อการใช้งาน ซึ่งต้องไม่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพผลิตภัณฑ์ และจะต้องสามารถทนทานต่อการทำความสะอาดซ้ำได้ ทางเราจึงหมั่นตรวจสอบและทำความสะอาดอุปกรณ์อยู่เสมอเพื่อให้ได้มาตรฐานและไร้การปนเปื้อน

• เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณ์ที่สัมผัสกับสินค้า ต้องเป็นวัสดุที่เหมาะสมสำหรับการผลิตอาหาร  (Food grade)
• จัดทำรายการหรือฐานข้อมูลของเครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณ์ที่สัมผัสกับสินค้า ให้มีคู่มือการใช้งาน ข้อกำหนด อายุการใช้งาน รวมถึงพิจารณาว่าเครื่องจักรใดหรือขั้นตอนการผลิตใดที่มีความเสี่ยงจะปนเปื้อนสูง จะมีการกำหนดวิธีการควบคุมและตรวจสอบที่ชัดเจนในลำดับต่อไป
• หมั่นตรวจสอบจำนวนและคุณภาพของอุปกรณ์มีคมและวัสดุที่แตกหักได้ง่ายอยู่เสมอ เช่น มีด กรรไกร แก้ว พลาสติก เป็นต้น

• หากพบเครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณ์ ชำรุด สูญหาย จะแจ้งผู้บังคับบัญชาเสมอ เพื่อประเมินผลกระทบ สืบสวนหาสาเหตุ และหามาตรการป้องกันที่เหมาะสม
   

  2

  การทำความสะอาด (Cleaning)
  
  

  เพราะการผลิตเกิดขึ้นทุกวัน การทำความสะอาดจึงเป็นสิ่งสำคัญ โรงงานอายิโนะโมะโต๊ะมีการจัดการทำความสะอาดเพื่อให้มั่นใจว่าชิ้นส่วนเครื่องจักรและอุปกรณ์ รวมถึงสภาพแวดล้อมอยู่ในสภาพที่ถูกสุขลักษณะได้มาตรฐานไร้การปนเปื้อน โดยใช้วิธี ดังนี้

• กำหนดโปรแกรมและแผนการทำความสะอาด โดยวิธีการทำความสะอาดจะต้องมี การพิสูจน์ยืนยันประสิทธิภาพ (Cleaning validation) และจัดทำเป็นเอกสารขั้นตอนอย่างชัดเจน โดยระบุถึงวิธีการ, อุปกรณ์ที่ใช้, ความถี่ในการทำความสะอาด, ผู้รับผิดชอบทำความสะอาด, วิธีการตรวจสอบ, เกณฑ์การยอมรับ, ระบุชื่อผู้ตรวจสอบ และประเมินประสิทธิภาพของวิธีการทำความสะอาด
• จัดเก็บอุปกรณ์ทำความสะอาดในพื้นที่สะอาด ตรวจสอบสภาพก่อนใช้งานเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเป็นแหล่งปนเปื้อน
   

  3

  การซ่อมบำรุง (Maintenance)
  
  
   

  เครื่องจักรและอุปกรณ์ที่ใช้ในงานผลิตนั้นเสื่อมสภาพลงทุกวันตามการใช้งาน ดังนั้น เราจึงต้องหมั่นตรวจสอบและซ่อมแซมอยู่เสมอ เพื่อให้แน่ใจได้ว่าจะไม่เกิดการชำรุด และเกิดสิ่งปนเปื้อนลงไปในผลิตภัณฑ์

• จัดทำแผนการบำรุงรักษาหรือซ่อมแซมเครื่องจักร โดยระบุถึง ชื่อเครื่องจักร, หัวข้อการบำรุงรักษาหรือตรวจสอบ, วิธีการ, ข้อกำหนด, ความถี่, ผู้รับผิดชอบ, วิธีการทำความสะอาดหลังซ่อม, วิธีการทวนสอบ, ชื่อผู้อนุมัติ และชื่อผู้ทวนสอบ หากไม่สามารถบำรุงรักษาได้ตามแผน ต้องมีการประเมินความเสี่ยงอีกครั้ง หมั่นตรวจสอบสภาพและทำการบำรุงรักษาให้เร็วที่สุด
• หากมีการซ่อมชั่วคราว ต้องมีการตรวจสอบสภาพและ กำหนดแผนการซ่อมแซมแบบถาวรให้ชัดเจน

• กระบวนการผลิตนับเป็นขั้นตอนที่สำคัญ เนื่องจากสัมผัสกับผลิตภัณฑ์โดยตรง ซึ่งอาจทำให้เกิดการปนเปื้อนได้ง่าย ขั้นตอน Don’t Generate จึงถูกออกแบบอย่างรัดกุม และปฏิบัติตามอย่างเข้มงวด เพื่อผลิตภัณฑ์ที่สะอาด ไร้การปนเปื้อนส่งตรงถึงมือผู้บริโภคทุกคน 
   

  อย่างไรก็ตาม การจัดการและป้องกันไม่ให้มีการปนเปื้อนไม่ได้มีเพียงเท่านี้ แต่ยังเหลือขั้นตอนสุดท้ายคือ Remove การ ‘กำจัด’ สิ่งปนเปื้อน ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท้ายที่จะทำให้มาตรการนี้สมบูรณ์